-
1 pio
āvi, ātum, āre [ plus ]1) умилостивлять ( Silvanum lacte H); умиротворять (ossa V; busta O)2) чтить, воздавать почести (p. sacra Prp); соблюдать, свято хранить ( pietatem Pl)3) искупать, заглаживать ( damna O); карать, мстить (culpam morte V; nefas morte piandum J)4) отвращать ( nefas triste V) -
2 pio
pio, āvī, ātum, āre (pius), I) durch ein Opfer zu versöhnen suchen, besänftigen, sühnen, Silvanum lacte, Hor.: ossa, Verg.: busta, die Manen, Ov. – II) übtr.: A) religiös verehren, -ausüben, -verrichten, pietatem, Plaut.: sacra, Prop. – B) auf religiöse Art reinigen, entsündigen, Plaut. u. Cic. – C) etw. wieder gutmachen, etw. sühnen, damna, ersetzen, Ov. – fulmen, Ov., sidus (= cometen), das Unglück, das er verkündigt, abzuwenden suchen, Plin.: prodigia, Tac.: imaginem noctis (= somnium triste), Ov. – nefas triste, sühnen, Verg. – culpam morte, bestrafen, rächen, Verg.
-
3 pio
pio, āvī, ātum, āre (pius), I) durch ein Opfer zu versöhnen suchen, besänftigen, sühnen, Silvanum lacte, Hor.: ossa, Verg.: busta, die Manen, Ov. – II) übtr.: A) religiös verehren, -ausüben, -verrichten, pietatem, Plaut.: sacra, Prop. – B) auf religiöse Art reinigen, entsündigen, Plaut. u. Cic. – C) etw. wieder gutmachen, etw. sühnen, damna, ersetzen, Ov. – fulmen, Ov., sidus (= cometen), das Unglück, das er verkündigt, abzuwenden suchen, Plin.: prodigia, Tac.: imaginem noctis (= somnium triste), Ov. – nefas triste, sühnen, Verg. – culpam morte, bestrafen, rächen, Verg. -
4 piō
piō āvī, ātus, āre [pius], to approach with sacred rites, appease, propitiate: Silvanum lacte, H.: ossa, V.: Ianus piandus erit, O.— To purify with sacred rites: si quid tibi piandum fuisset.— To make good, atone for, expiate: mors morte pianda est, O.: fulmen, avert the omen of lightning, O.: prodigia, Ta.: culpam morte, atone for, V.: nefas morte piandum, i. e. to be punished, Iu.* * *piare, piavi, piatus Vappease, propitiate; cleanse, expiate -
5 pio
pĭo, āvi, ātum, 1, v. a. [pius].I. B.Lit.:II.Silvanum lacte piabant,
Hor. Ep. 2, 1, 143:ossa,
Verg. A. 6, 379:busta (i.e. Manes),
Ov. M. 13, 515:Janus Agonali luce piandus erit,
id. F. 1, 318.—Transf.A.To honor with religious rites, to celebrate:B.ubi piem Pietatem,
Plaut. As. 3, 1, 3:aras ture,
Prop. 3, 10 (4, 9), 19:in magicis astra piare focis,
to perform sacred rites, id. 1, 1, 20.—To purify with sacred rites (syn.:C.procuro, lustro): si quid tibi piandum fuisset,
Cic. Dom. 51.—To make or seek to make good, to atone for, expiate:D. E.damna,
Ov. A. A. 3, 160:mors morte pianda est,
id. M. 8, 483:fulmen,
to avert by sacrifice the misfortune portended by lightning, id. F. 3, 291:nefas triste,
to atone for, avert the penalty, Verg. A. 2, 184; Ov. H. 19, 194:cometes terrificum sidus, ac non leviter piatum,
Plin. 2, 25, 23, § 92.—To free from madness, Fest. p. 213 Müll.:jube te piari de meā pecuniā: nam ego quidem insanum te esse certo scio,
Plaut. Men. 2, 2, 17; so id. ib. 3, 2, 51. -
6 tellus
tellūs (-ŭs short, Mart. Cap. 5, § 584), ūris, f. [perh. root tollo, to bear], the earth, opp. to the other planets or to the sea, the globe (a word belonging almost entirely to poetry).I.Lit.A.In gen.:B.ea, quae est media et nona, tellus, neque movetur et infima,
Cic. Rep. 6, 17, 17 (for which:terra in medio mundo sita,
id. Tusc. 1, 17, 40; id. N D. 2, 39, 98 al.;v. terra): animae vis aut extrinsecus aut ipsā tellure coörta, Lucr 6, 579: telluris operta subire,
Verg. A. 6, 140. —In partic., earth, land, ground (cf. solum): quāque fuit tellus, illic et pontus et aër;C.Sic erat instabilis tellus, innabilis unda,
Ov. M. 1, 15; cf.: jamque mare et tellus nullum discrimen habebant;Omnia pontus erant,
id. ib. 1, 291:nec ullis Saucia vomeribus per se dabat omnia tellus,
id. ib. 1, 102:exercetque frequens tellurem atque imperat arvis,
Verg. G. 1, 99:reddit ubi Cererem tellus inarata,
Hor. Epod. 16, 43:non presso tellus exsurgit aratro,
Tib. 4, 1, 161:sterilis sine arbore tellus,
Ov. M. 8, 789:fundit humo facilem victum justissima tellus,
Verg. G. 2, 460.—Personified, Tellus, Earth, as a productive, nourishing divinity: unam eandemque terram habere geminam vim, et masculinam, quod semina producat et femininam, quod recipiat atque enutriat. Inde a vi femininā dictam esse Tellurem, a masculinā Tellumonem, Varr. ap. Aug. Civ. Dei, 7, 23 fin.; cf.:II.primum (invocabo), qui omnes fructus agriculturae caelo et terrā continent, Jovem et Tellurem: itaque quod ii parentes magni dicuntur, Juppiter pater appellatur, Tellus, terra mater,
id. R. R. 1, 1, 5; and;si est Ceres a gerendo, terra ipsa dea est: quae enim est alia Tellus?
Cic. N. D. 3, 20, 52:Tellurem porco, Silvanum lacte piabant,
Hor. Ep. 2, 1, 143:aedis Telluris,
Cic. Q. Fr. 3, 1, 4, § 14:in Telluris (sc. aede),
id. Att. 16, 14, 1:Tellus mater,
Liv. 10, 29.—Transf., a land, country, district, region, territory ( poet.;syn.: regio, terra): Tuscula,
Tib. 1, 7, 57:tellus barbara Scythiae,
id. 3, 4, 91; so,barbara,
Ov. M. 7, 53:Delphica,
id. ib. 1, 515:Aegyptia,
id. ib. 5, 323:Gnosia,
Verg. A. 6, 23:nova,
Hor. C. 1, 7, 29:Jubae,
id. ib. 1, 22, 15:Assaraci,
id. Epod. 13, 13 et saep.
См. также в других словарях:
SYLVANUS — I. SYLVANUS Deus Silvarum. Servius ad istud Virg. Aen. l. 8. v. 600. Silvano fama est veteres sacrâsse Pelasgos Arvorum, nemorumque Deo lucemque diemque etc. Publica, inquit, ceremoniarum opinio hoc habet, pecorum et agrorum Deum esse Silvanum,… … Hofmann J. Lexicon universale